01 May ความสำคัญของโปรตีน
ความสำคัญของโปรตีนกับผู้ป่วยมะเร็ง ถ้าไม่ได้รับจะเกิดผลอย่างไร?
อาหารเป็นสิ่งสำคัญส่วนหนึ่งในการดูแลรักษาผู้ป่วยโรคมะเร็ง การได้รับสารอาหารเพียงพอและเหมาะสมทั้งก่อนรักษา ระหว่างและหลังการรักษาจะช่วยให้ผู้ป่วยแข็งแรงขึ้น และมีความรู้สึกดีขึ้นมีกำลังใจที่จะต่อสู้กับโรคได้ เพิ่มปริมาณสารอาหารและพลังงานช่วยให้ผลการรักษาผู้ป่วยมะเร็งดีขึ้น
โปรตีนเป็นสารอาหารที่ร่างกายต้องได้รับอย่างเพียงพอทั้งปริมาณและคุณภาพ เนื่องจากโปรตีนเป็นส่วนประกอบของโครงสร้างเนื้อเยื่อต่างๆ ในร่างกาย เป็นตัวควบคุมการทำงานของร่างกายให้เป็นปกติ และใช้สร้างสารภูมิคุ้มกันให้แก่ร่างกาย ในผู้ป่วยมะเร็งโปรตีนสำคัญเป็นอย่างมาก เนื่องจากหากผู้ป่วยได้รับพลังงาน และโปรตีนอย่างเพียงพอ นอกจากช่วยในการสร้างเม็ดเลือดแดง เม็ดเลือดขาว และเกล็ดเลือด ทำให้ภูมิคุ้มกันของร่างกายดีขึ้น ช่วยป้องกันการติดเชื้อ แล้วยังช่วยให้ร่างกายตอบสนองการรักษาด้วยเคมีบำบัด และการฉายรังสีได้ดีขึ้น และช่วยให้บาดแผลหายเร็วขึ้นในผู้ป่วยที่ได้รับการผ่าตัด
โปรตีนที่เรารับประทานกันแบ่งออกเป็นสองชนิด คือ กรดอะมิโนจำเป็น (Essential Amino Acid) กับ กรดอะมิโนไม่จำเป็น (Non-Essential Amino Acid) กรดอะมิโนจำเป็นหมายถึง ร่างกายไม่สามารถสร้างเองได้ต้องได้รับจากอาหาร ส่วนกรดอะมิโนไม่จำเป็นนั้นร่างกายสามารถดึงเอาสารอื่นมาสร้างเป็นกรดอะมิโนชนิดนี้ได้ ในสภาวะที่ป่วยเป็นโรคมะเร็ง กรดอะมิโนที่เคยสร้างได้เองบางตัวกลับไม่สามารถสร้างขึ้นมาได้ ทำให้กรดอะมิโนที่เคยไม่ขาดก็ขาดได้ ชนิดที่พบประจำได้แก่ กลูตามีน อาร์จีนีน ไทโรซีน ซีสเตอีน เป็นต้น อีกทั้งร่างกายจะมีการหลั่งสารเคมี (Cytokine) เพิ่มมากขึ้น เพื่อตอบสนองต่อภาวะการอักเสบของร่างกาย ทำให้เกิดการสลายโปรตีนและไขมัน เพิ่มมากขึ้น ทำให้มีการสูญเสียกล้ามเนื้อ และเซลล์ไขมันอย่างรวดเร็ว ซึ่งในผู้ป่วยที่สามารถทานอาหารได้ปกติ แต่ทานอาหารกลุ่มโปรตีนไม่เพียงพอ จึงเกิดความเสี่ยงต่อภาวะทุพโภชนาการได้เช่นกัน
การรักษาโรคมะเร็งจะได้ผลดีกับผู้ป่วยที่มีโภชนาการที่ดี ผู้ป่วยที่รับประทานอาหารได้ดี ย่อมสามารถต่อสู้กับอาการข้างเคียงจากการรักษา และช่วยให้รับมือกับปริมาณยาบางตัวในระดับสูงๆ ได้ หลังจากที่ผู้ป่วยได้รับการผ่าตัด เคมีบำบัด หรือ ฉายรังสีมา ร่างกายจำเป็นต้องใช้โปรตีนในการรักษาเนื้อเยื่อในร่างกายและต่อสู้กับการติดเชื้ออักเสบ ดังนั้น หากขาดโปรตีนร่างกายจะใช้เวลานานมากกว่าเพื่อจะฟื้นตัวดังเดิม